هر فردی در حین خواب متفاوت نفس می کشد. وقتی خواب هستید، بدن آرام می شود، تنفس خیلی کم عمق تر شده و در هر تنفس هوای کمتری داخل می دهید. این موضوع برای افراد مبتلا به بیماری انسداد مزمن ریه (COPD) و یا سایر بیماری های ریوی خطرناک است. بسیاری از این افراد برای جلوگیری از مشکلات تنفسی حین خواب به بالش تکیه می دهند در حالی که این کار کمکی به رفع این مشکل نمی کند.
تشخیص اینکه آیا حین خواب به اکسیژن نیاز دارید یا نه، برای پزشکتان آسان است. اگر سطح اکسیژن خون شما در بیداری بالاتر از 94% باشد، احتمالا نیاز به اکسیژن درمانی در روز ندارید. اگر سطح اکسیژن خون در روز کمتر از 94% باشد، ممکن است برای مدتی در طول روز و همچنین حین خواب به اکسیژن درمانی نیاز داشته باشید. اگر پزشکتان مظنون باشد که سطح اکسیژن خون شما در طول شب به کمتر از حد نرمال می رسد، ممکن است برای شما مانیتورینگ شبانه ی سطح اکسیژن خون تجویز کند.
چطور می توان گفت در طول شب اکسیژن کافی دریافت نمی کنید:
برای تشخیص امر، تعدادی علائم وجود دارد که می توان بررسی کرد. اگر یک یا ترکیب تعدادی از این علائم را دارید، آن را نادیده نگیرید. عدم دریافت اکسیژن کافی برای هر مدت زمانی، می تواند خطرناک باشد.
اگر شما به مقدار کافی در شب می خوابید (حدود 8 ساعت، بسته به ویژگی های فردی)، اما هنوز صبح یا در طول روز احساس خستگی می کنید، می تواند یکی از نشانه ها باشد. کمبود اکسیژن در خون روی قلب و مغز فشار وارد می کند. در نتیجه بقیه ی اجزای بدن شما باید سخت تر کار کنند تا کمبود اکسیژن جبران شود.
گذشته از احساس خستگی بیشتر در طول روز، شما متوجه خواهید شد که نمی توانید به درستی فکر کنید. برای فردی که اکسیژن کافی به مغزش نمی رسد، کارهای ساده می تواند بسیار سخت و پیچیده به نظر آید. همچنین ممکن است دچار سردردهای مکرر شده و بسیار زودرنج و عصبی شوید. از سوی دیگر، حافظه شما ضعیف شده و توانایی تمرکز خود را از دست می دهید که می تواند با شروع آلزایمر اشتباه گرفته شود.
خواب شبانه ی بهتر با اکسیژن مکمل
استراحت شبانه خصوصا برای بیماران COPD بسیار مهم است. وقتی خوب می خوابید، بدن شما برای انجام امور روزانه، معاشرت با دوستان و خانواده و تنفس بهتر، انرژی بیشتری خواهد داشت. برای کمک به بهتر خوابیدن، موارد زیر پیشنهاد می شود:
- با پزشک خود در رابطه با اکسیژن مکمل و استفاده از دستگاه اکسیژن ساز در طول خواب شبانه صحبت کنید. وقتی سطح اکسیژن خونتان کافی و ثابت باقی می ماند، به احتمال زیاد در طول شب کمتر از خواب بیدار خواهید شد.
- اگر از آپنه خواب یا دیگر اختلالات خواب رنج می برید، با پزشک خود در مورد CPAP یا دیگر دستگاه های کمک تنفسی مشورت کنید. چرا که می تواند سطح اکسیژن خون را بهبود ببخشد.
- سعی کنید در طول روز و قبل از خواب مسیرهای تنفسی خود شامل بینی و گلو را پاک کنید.
- داروهای خود را با پزشکتان بررسی کنید. عوارض جانبی برخی داروها جلوی خواب راحت را می گیرد.
- در حالی که روی تخت دراز کشیدید، سعی کنید تنفس با لب غنچه شده را تمرین کنید (برای اطلاعات بیشتر به مقاله ی “7 تمرین هوشمند برای بیماران COPD” مراجعه کنید). این کار به آرامش شما و زود به خواب رفتن کمک می کند.
- اتاق خواب خود را خنک، تاریک و راحت نگه دارید. بدون عوامل ایجاد کننده ی مزاحمت، می توانید سریع تر به خواب رفته و بیشتر در خواب بمانید.
- از تخت خواب خود برای کار، تماشای تلویزیون و یا صحبت با تلفن استفاده نکنید. بلکه فقط برای خوابیدن از آن استفاده کنید.
- بعد از ناهار کافئین مصرف نکنید.
- موقع خواب لباس راحت و گشاد بپوشید.
- سعی کنید برای رفتن به رختخواب و همچنین بیدار شدن، زمان مشخص و ثابتی داشته باشید. حتی در آخر هفته ها.